วัดพุทธปัญญา

You are visitor

บทความ\ตั้งวงฟังธรรม

English

ตั้งวงฟังธรรม $C:\Users\Ashley\Documents\ดอกบัวหลวง.jpg$

เมื่อศึกษาประวัติขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแล้ว มีความประทับใจในพระพุทธกิจที่พระองค์ได้ทรงบำเพ็ญด้วยพระมหากรุณาธิคุณแก่สรรพสัตว์ทั้งหลาย ไม่มีที่สุดไม่มีประมาณ ในแต่ละวันเมื่อพระองค์ทรงแผ่ข่ายพระญาณของพระองค์เพื่อตรวจดูว่า วันนี้ใครอยู่ในฐานะที่จะได้ฟังธรรมจากพระองค์แล้วพ้นจากกองทุกข์ที่กำลังจมอยู่ ใครจะเปลี่ยนจากพฤติกรรมชั่วร้ายให้กลายเป็นดีบ้าง เปลี่ยนจากความเข้าใจผิด เป็นเข้าใจถูกบ้าง หรือ ใครที่บารมีเต็มเปี่ยมถึงเวลาที่จะบรรลุมรรคผลขั้นใดขั้นหนึ่งหรือถึงขั้นเป็นพระอรหันต์บริสุทธิ์หมดจดจากกิเลสทั้งปวงบ้าง เมื่อพระองค์ได้ทรงทราบว่า ท่านผู้นั่นคือใคร อยู่ที่ไหน ไกลแสนไกล อันตรายเพียงใด ลำบากเพียงใด พระองค์ก็จะเสด็จไปในเวลาเช้าตรู่เพื่อโปรดบุคคลคนนั้น หรือ ชนกลุ่มนั้นทันที

อาตมาเป็นเพียงพุทธสาวกระดับธุลีดินที่ยังไม่สิ้นกิเลส ไม่มีญาณหยั่งรู้ว่า ใครเหมาะแก่การรับธรรมะแค่ไหนอย่างไร เมื่อต้องการเผยแผ่ธรรมตามรอยบาทองค์พระศาสดา ก็ต้องใช้การรอคอยจนพบเองว่า จะมีใครคนไหนบ้างหรือไม่ ที่สนใจจะศึกษาสนทนาธรรมด้วย จึงจะได้เริ่มการเผยแผ่ธรรม ซึ่งเป็นไปด้วยความสุขใจทั้งผู้ให้และผู้รับ เพราะกระบวนการเรียนรู้ธรรม เริ่มต้นและเป็นไปด้วยความตั้งใจ เต็มใจ และจริงใจ

Fairbanks, Alaska เป็นถิ่นแปลกใหม่ในชีวิตอาตมา และอาตมาก็เป็นพระแปลกหน้าสำหรับคน Fairbanks ทั้งชาวไทย ชาวลาวและชาวอเมริกา การที่เหยียบย่างมาถึงแล้ว จะมีคนสนใจเข้ามาขอฟังธรรมกันมากหน้าหลายตาอย่างท้องที่และประชากรที่คุ้นเคยเฉกเช่นชุมชนคนรักธรรมแห่งกริฟฟิตพาร์คหรือชาววัดพุทธปัญญา ย่อมจะไม่มีทางเป็นไปได้เลยแม้แต่น้อย

แต่ด้วยสถานะพระสงฆ์ที่ห่อหุ้มคลุมร่างด้วยธงชัยของพระอรหันต์ เมื่อชาวพุทธได้พบเห็น ก็รู้ทันทีว่า นี่ คือพระสงฆ์ในพระพุทธศาสานา ส่วนจะเป็นพระไทยหรือพระศรีลังกาหรือพระอินเดีย ก็ต้องสนทนาฟังภาษากันก่อน เพราะใครๆก็มักจะมองหุ่นอาตมาว่า เป็นพระสหประชาชาติเสมอๆ บ่อยครั้งที่เดินทางไปตามวัดไทยในรัฐต่างๆของประเทศสหรัฐอเมริกา คนไทยเห็นก็นั่งเฉย ไม่ยอมทักทาย พอพูดจากับพระสงฆ์ในวัดก็ร้องอ๋อทันทีว่า คิดว่า พระลังกา หรือไม่ ก็เป็นพระอินเดียไปโน้น เลยอดภูมิใจลึกๆไม่ได้ว่า เกิดมาทั้งที หน้าตาเป็นบุคคลสหประชาชาติไปได้โดยไม่ต้องไปเกิดหลายชาติ เกิดมาชาติเดียวคุ้มไปได้ทั้งสามชาติ

เมื่อเดินทางถึง Fairbanks ก็มีชาวพุทธที่นับว่า มีจิตศรัทธาในพระพุทธศาสนา โดยไม่ต้องรู้จักว่า เป็นพระมาจากไหน ชื่อเสียงเรียงนามว่าอย่างไร มีความรู้ดี มีการปฏิบัติดีแค่ไหน ก็แสดงน้ำใจถวายภัตตาหารและปัจจัยเครื่องใช้สอยที่จำเป็นแก่สมณบริโภคมิให้ขาดแคลน นับได้ว่า ได้รับความคุ้มครองจากพระบารมีของพระพุทธเจ้า พระธรรมและพระอรหันตสาวกล้วนๆทีเดียว เพราะพุทธศาสนิกชนที่เห็นพระสงฆ์แล้ว ถวายความอุปถัมภ์บำรุงด้วยความศรัทธามิได้อาศัยความรู้จักคุ้นเคยสนิทสนมมาก่อนก็ เพราะ พวกเขามีศรัทธามั่นคงในพระรัตนตรัยนั่นเอง

เวลาผ่านไปเพียงสามสัปดาห์เริ่มมีผู้เข้ามาสนทนาพูดคุยถามไถ่เรื่องราวต่างๆกันบ้างตามสมควร เวลาของการเยี่ยมเยือนถิ่นแปลกใหม่ยังสั้นเกินไปที่จะสรุปอะไรต่างๆอย่างฉับพลัน เพียงแต่มีสิ่งที่ผ่านเข้ามาสู่การรับรู้ที่จะเล่าสู่กันฟังได้ไม่น้อยทีเดียว

ญาติโยมบางคนที่ฝักใฝ่ฝังใจอยู่กับไสยศาสตร์ และโหราศาสตร์ เคยมาสนทนาชิมลางบ้างเหมือนกันว่า จะมีของดีมาปล่อย จำหน่าย จ่ายแจกบ้างหรือไม่ ตามที่เขาอาจจะเคยมีประสบการณ์กับพระสงฆ์ หรือ หญิงชายที่ชอบสถาปนาตัวเป็นผู้วิเศษหยั่งรู้ดินฟ้าและโชคชะตามนุษย์อย่างล้ำลึก ที่เคยผ่านมาเยี่ยมเยือนแต่ก่อนมา เมื่อบอกกันชัดๆว่า อาตมาเป็นพระที่ดำเนินชีวิต เป็นเส้นขนานกับโหราศาสตร์และไสยศาสตร์มาตลอด ก็พากันหายไป หรือ แม้พบเห็นโดยมิได้ตั้งใจก็เมินหน้าเหมือนคนไม่เคยทักทายกัน

ญาติโยมหลายท่าน ต้องการทำบุญจริงๆนำข้าวปลาอาหารมาถวาย กรวดน้ำรับพรเสร็จแล้ว อาตมาแจกหนังสือ และซีดีที่มีอยู่เพียงน้อยนิดแทนความประทับใจในความเสียสละ แต่เขาและเธอก็มักจะปฏิเสธดังที่เคยได้ยินมาบ่อยๆว่า ยังไม่มีเวลาฟัง หรือ ฟังแล้วกลัวจะหลับ หากเธอและเขา มีความรู้สึกเช่นนั้น ก็ไม่บังคับให้ขุ่นข้องหมองใจ ขอให้ใช้เวลาตามที่เธอหรือเขาปรารถนา ขอให้เธอและเขา ตื่นอยู่เสมอ อย่าได้หลับไหลตามใจที่ปรารถนา อาตมาคิดในใจเบาๆว่า หากวันไหนที่เธอนอนไม่หลับ ต้องซื้อยานอนหลับรับประทานเม็ดละสิบดอลล่าร์หรือแพงกว่านั้น อย่าลืมมารับซีดีธรรมทานที่แจกให้ฟรีๆเด้อ ถ้าเธอยังจำได้ว่า มีวัสดุกลมๆอีกชิ้นหนึ่งที่เธอได้ยินเสียงแล้วทำให้เธอหลับ ก็จงกลับมารับเถอะ แต่ถ้าคนแจกวัสดุเครื่องทำความหลับหายไปแล้ว เธอหรือเขาก็จงตรงไปโรงพยาบาลโรคประสาทเถอะนะ

แต่ต่อมาอีกไม่กี่วันมีญาติโยมกลุ่มกึ่งศตวรรษตอนปลายสองสามคน ได้มาสนทนาธรรมด้วยและไต่ถามเรื่องต่างๆอย่างยืดยาว จนรู้จักทั้งชีวิตส่วนตัว การศึกษา ประสบการณ์ทำงานเผยแผ่พระพุทธศาสนา จุดประสงค์ของการเป็นพระธรรมจาริกที่ท่องเที่ยวไปไม่อยู่กับที่ อุมดมการณ์ลึกๆส่วนตัวบางอย่าง โลกทรรศน์ ชีวทรรศน์ จุดยืนทางพระพุทธศาสนา แล้วก็หายไปหลายวัน

พวกเธอกลับมาพร้อมกับข้อเสนอแนะในการทำกิจกรรมหลายอย่าง อาตมาก็บอกเธอว่า อาตมาปรารถนาอย่างยิ่งที่จะใช้ชีวิตอย่างปล่อยวาง ว่างจากภาระการจัดการคนอื่น การจัดกิจกรรม หรือ ธุรการด้านศาสนาทั้งหมด หากจะช่วยญาติโยมได้บ้าง คงมีแต่การอธิบายธรรมที่ญาติโยมมีข้อสงสัยเท่านั้น ถ้าหลุดขอบออกนอกกรอบการบรรยายอธิบายธรรมแล้ว เช่นต้องเจิมรถ ต้องรดน้ำมนต์ ต้องจัดงานออกร้านขายของ ต้องจัดชิงโชคสอยดาว ต้องแจกซองเรี่ยไร อาตมาคงจะช่วยไม่ได้จริงๆ

เรื่องกิจกรรมทางศาสนาที่ญาติโยมจะช่วยกันคิดช่วยกันทำก็อนุโมทนา แต่ต้องทำไปด้วยความสุขใจ สบายใจ อิ่มใจ ไร้ความกังวลใดๆทั้งสิ้น ทุกกิจกรรมที่ทำเสร็จแล้ว จบแล้ว คิดถึงย้อนกลับไปคราใด ก็มีแต่ความสุข ความปลาบปลื้มปีติยินดีอย่างเดียว ไม่ให้มีความทุกข์วิตกกังวลใดๆเหลือตกค้างใจจากการทำกิจกรรมทางศาสนาร่วมกันอีกเลย

พวกเธอจึงถามว่า จะจัดงานอาสาฬหบูชาที่บ้านของคุณศิริวรรณ หรือ คุณเอ๋ย ในวันจันทร์ที่ 26 กรกฎาคม 2553 เวลาตั้งแต่ 10.00-11.30 น. เพราะคนที่มาร่วมงาน

ต้องรีบไปทำงานในเวลาประมาณ 12.00 น. จะเหมาะสมหรือไม่

อาตมาจึงบอกพวกเธอว่า เรื่องเวลา ญาติโยมช่วยจัดกันเองเถอะ เวลาไหนเหมาะ ไม่กระทบการทำงาน หรือ มีอุปสรรคใดๆขวางกั้น ก็ถือว่า เวลานั้น เป็นเวลาดีของการทำบุญกุศลในครั้งนี้ ขอให้เรื่องการประสานงาน และการจัดการต่างๆเป็นเรื่องของญาติโยมตัดสินใจดำเนินการกันอย่างเต็มที่ ขอให้ตั้งใจว่า เราจะทำบุญ บูชาพระรัตนตรัย เพราะวันอาสาฬหบูชา นอกจากจะเป็นวันที่พระพุทธเจ้าแสดงปฐมเทศนา ที่ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน เมืองพาราณสีแล้ว ยังเป็นวันที่พระรัตนตรัยครบ เพราะก่อนหน้านั้น เรามีรัตนะเพียงสองอย่าง คือ พระพุทธกับพระธรรม แต่พอพระอัญญาโกณฑัญญะฟังธรรมจบแล้ว ท่านขอบวช พระพุทธเจ้าก็ทรงประทานการบวชด้วย เอหิภิกขุอุปสัมปทา เป็นอันว่า พระรัตนตรัย คือพระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์ ครบถ้วน

ก่อนลากลับญาติโยมที่มาปรึกษางานก็กังวลว่า จะมีใครมาร่วมงานบุญครั้งนี้สักกี่คน จึงบอกญาติโยมว่า พระพุทธเจ้าทรงแสดงปฐมเทศนาแก่ปัญจวัคคีย์ทั้งห้าท่าน คือ พระอัญญาโกณฑัญญะ พระวัปปะ พระภัททิยะ พระมหานามะ และ พระอัสสชิ

พวกเราทำบุญครั้งนี้อย่างน้อยก็มีสองคนที่มานั่งปรึกษากันอยู่ หากมีคนมาเพิ่มอีกสามคนรวมเป็นห้าคนก็ถือว่า งานบุญวันอาสาฬหบูชาของเราประสบความสำเร็จตามมาตรฐานของวันอาสาฬหบูชาแต่โบราณกาลมา

ญาติโยมก็ถามว่า ทำไมท่านต้องการน้อยจริง

จึงตอบว่า เพราะอาตมาเป็นพระนี่โยม พระพุทธเจ้าทรงสอนให้มักน้อย เมื่อเราปฏิบัติได้เราก็ภูมิใจ ปลื้มใจ อีกอย่างหนึ่ง ถ้าเราตั้งเป้าให้คนน้อยไว้ก่อน จะทำให้งานสำเร็จเร็วและง่าย นั่นคือ ไม่มีความหนักใจที่ต้องลุ้นให้ถึงเป้า หาก

วันนั้นมีคนมาร่วมงานมากกว่า ห้าคน เราก็ถือว่า ทะลุเป้า ถ้ามาถึงสิบคน ก็เข้าขั้นทะลุเป้าแบบถล่มทลาย

สองสหายธรรมกลุ่มกึ่งศตวรรษ ฟังแล้วหัวเราะชอบใจ จึงกราบลาไปเตรียมงานบุญวันอาสาฬหบูชาด้วยความตั้งใจ จริงใจ และเต็มใจ ด้วยความรู้สึกค่อนข้างเบาใจ

การมาจำพรรษาที่ Fairbanks, Alaska ปีนี้ก็ตั้งใจเพียงว่า จะแบ่งปันความรู้ด้านธรรมะที่พอมีอยู่บ้าง แก่ผู้ที่ใฝ่ธรรมะจริงๆ จะเป็นกระบวนการเรียนรู้ที่เป็นไปอย่างมีความสุขด้วยกันทั้สองฝ่าย หากจะมีผู้ใฝ่ธรรมเพิ่มขึ้นมา ก็ขอให้เพิ่มขึ้นมาเพราะได้เข้าใจธรรมะ และนำเอาธรรมะไปใช้จนเกิดประโยชน์แล้วบอกต่อๆกันไป เป็นการพัฒนาการกลุ่มผู้ใฝ่ธรรม แบบค่อยเป็นค่อยไปตามธรรมชาติ โดยไม่ต้องใช้แรงจูงใจใดๆเข้ามาขับเคลื่อนผลักดัน

หากไม่มีใครแวะเวียนเข้ามาสนทนาพูดคุยด้วยความตั้งใจจริงๆ ก็จะไม่เรียกร้องเชิญชวนแต่ประการใด จะใช้เวลาแต่ละนาทีให้หมดไปกับการเจริญสติสัปชัญญะสะสมความรู้สึกตัวทั่วถึงในอิริยาบถต่างๆอย่างเป็นธรรมชาติทั้งในรูปแบบและนอกรูปแบบ แบ่งเวลาส่งหัวข้อคิดทางธรรมะสั้นๆแก่สมาชิกวัดลอยฟ้า Sky Temple ที่มีคนขอเป็นสมาชิกเข้ามา ซึ่งกระจายอยู่ในหลายประเทศทั่วโลก เขียนบทความธรรมะไปลงหนังสือพิมพ์ที่แอลเอ ทั้งสามฉบับคือ ไทยทาวน์ยูเอสเอ สยามมีเดีย และ เมืองไทยนิวส์ เพราะการเผยแผ่ธรรมแบบให้ โดยไม่คิดหวังสิ่งใดตอบแทน อยู่ที่ไหน ในสถานการณ์อย่างไร ก็ปรับกระบวนการทำงานให้พอเหมาะกับสถานการณ์แล้วก็ทำงานเดินหน้าได้ทันที เพราะงานที่ทำทุกวันนี้ เป็นการสื่อสารตรงระหว่างอาตมากับสหายธรรมที่เดินทางร่วมกันเท่านั้น มิได้นำผลงานเหล่านี้ไปรับสิ่งตอบแทนใดๆ จากหน่วยงานใดๆ

ส่วนว่าอาตมาสื่อสารไปแล้ว พุทธศาสนานิกชนจะตอบรับกันมากน้อยเพียงใดก็ไม่ต้องคาดหวังใดๆเพราะเมื่อสื่อสารเสร็จแล้ว เท่ากับได้ทำหน้าที่เสร็จแล้ว และได้ภูมิใจในผลงานทุกชิ้นที่สำเร็จลงเป็นรางวัล หากว่าผลงานทางสารธรรมที่อาตมาสื่อไปถึงสหายธรรมผู้รับสารทั้งหลาย จะก่อประโยชน์เป็นความสุข ความบันเทิงใจบ้าง ก็ขอมอบให้แก่มหาชนเหล่านั้นไป โดยไม่คิดค่าตอบแทนหรือลิขสิทธิ์ใดๆ

เวลา 9.30 น. คุณปัญญาได้นำรถคู่ชีพ มารับจากที่พักไปยังสถานที่จัดงาน เมื่อเดินทางไปถึงสถานที่จัดงาน คุณศิริวรรณและคุณจิตตินี สองสหายธรรมหัวเรี่ยวหัวแรงที่ขวนวขวายในการจัดงานครั้งนี้ได้มานิมนต์ขึ้นบ้าน เนื่องจากบริเวณบ้านคุณศิริวรรณ หรือ ที่ชาว Fairbanks เรียกติดปากว่า พี่เอ๋ย เป็นป่าร่มครึ้ม ญาติโยมที่เดินทางมาถึงก่อนใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ด้วยการเก็บเห็ดที่ขึ้นทั่วๆบริเวณนั้น คุณปัญญา ส่งพระเสร็จแล้วหายเข้าป่าไปสักครู่หนึ่ง กลับมาพร้อมเห็ดดอกใหญ่มหึมา ถือเดินไปทั่วงานให้ทุกคนที่มาร่วมงานได้ชม ฮือฮากันเป็นการใหญ่ หลายคนขอถ่ายรูปไว้เป็นที่ระลึกว่าเห็นเห็ดดอกใหญ่แห่งปีเท่าที่เก็บได้ในฤดูกาลนี้

เมื่อผู้ร่วมงานเก็บเห็ดกันจนเป็นที่พอใจไว้เตรียมอาหารมื้อเย็นได้ทั่วหน้า การทำบุญก็เริ่มขึ้นด้วยการเข้าแถวเป็นระเบียบตักบาตร ตรงระเบียงด้านทิศตะวันออกของบ้านที่ติดกับแม่น้ำChena

ในการจัดงานครั้งนี้ นอกจากลุ่มกึ่งศตวรรษแล้วยังมีกลุ่มวัยรุ่นมาร่วมอีกหลายคนแบบเหนือความคาดหมายตักบาตรเสร็จแล้วก็มารวมตัวกันในบ้านไหว้พระ สมาทานศีล ฟังธรรม ถวายทาน กรวดน้ำ รับพร ถวายภัตตาหารและรับประทานอาหารร่วมกัน แม้พระเริ่มฉันอาหารแล้วก็ยังมีพุทธศาสนิกชนทยอยนำอาหารมาร่วมทำบุญไม่ขาดสาย ใครมาถึงก็ตรงเข้ามาตักข้าวและอาหารใส่ตรงลงในบาตรตามอัธยาศรัยแล้วก็รับประทานกันไปเรื่อยๆ

เสร็จพิธีแล้ววัยรุ่นหลายคนต้องรีบกลับไปทำงาน เหลือแต่คนที่หยุดงานบ้าง เกษียณงานแล้วบ้างอีกสิบกว่าคนสนทนาธรรมต่อด้วยความสนุกสนานรื่นเริงในธรรม หลายคนบอกว่า ยังไม่เคยได้ศึกษาธรรมแบบนี้มาก่อนได้รู้ได้เข้าใจเรื่องราวต่างๆที่ไม่เคยรู้ไม่เคยเข้าใจหลายเรื่องทีเดียว เมื่อเห็นว่า เวลาผ่านไปหลายชั่วโมงจึงขอปิดการสนทนาธรรมเอาไว้ก่อน เพื่อให้ทุกคนได้กลับไปทำภารกิจของตนๆกันต่อไป

งานบุญจบลงด้วยความอิ่มอกอิ่มใจอิ่มท้องจำนวนผู้มาร่วมงานทะลุเป้าระดับถล่มทลายเพราะมาร่วมกันถึงยี่สิบกว่าคนทีเดียว หลายคนต้องรีบมาร่วมงาน แล้วรีบกลับไปทำงาน ก็ต้องชื่นชมในความเสียสละที่มีให้อย่างน่าประทับใจ

สามวันผ่านไป คุณศิริวรรณ และคุณจิตตินีได้กลับมา ถวายข้าวของที่จำเป็นแก่สมณบริโภคจำนวนหนึ่งแล้ว ปรารภว่า หลายคนต้องการให้ลองตั้งวงสนทนาธรรมวันอาทิตย์ดูสักครั้งหนึ่งจะได้หรือไม่ โยมจะเปิดบ้านให้ผู้ที่สนใจไปฟังกัน โยมเองจะหยุดงานสักครึ่งวัน

เมื่อได้ฟังคำปรารภที่เต็มไปด้วยความตั้งใจ ก็ตอบรับไปว่า พร้อมจะไปจัดสนทนาธรรมด้วยความยินดียิ่ง

วันอาทิตย์ที่ 1 สิงหาคม 2553 เวลาบ่ายโมงตรง ญาติโยมที่สนใจธรรมะจริงๆมาพร้อมกันที่บ้าน คุณศิริวรรณตามนัด จำนวนสิบคน มีชาวอเมริกันร่วมด้วยหนึ่งคน เรื่องที่สนทนาวันนี้ มีคนตั้งคำถามว่า บุญบาป มีจริงหรือไม่ นับว่า เป็นหัวข้อธรรมะที่น่าสนใจ จึงได้วางหลัการทำบุญให้ทุกคนได้พิจารณาตามไปด้วยและสนทนากันในสามประเด็นคือ การให้ทาน สิ่งของ การให้อภัย และธรรมะ

การสมาทานศีล เพื่อให้ชีวิตเป็นปกติสุข ไม่กระทำสิ่งผิดปกติห้าประการ คือ ไม่ฆ่า ไม่ลัก ไม่ประพฤติผิดในกาม ไม่พูดเท็จ ไม่ดื่ม ไม่สูบ และไม่เสพ สิ่งที่ทำให้ชีวิตผิดปกติเช่นสุราและยาเสพติดเป็นต้น

การภาวนา คือ การทำใจให้ปกติ ด้วยการเพิ่มความรู้สึกตัวทั่วถึง เชื่อมโยงสัมพันธ์จากห้องสวดมนต์ให้ถึง สถานที่ทำงาน เมื่อทำความรู้สึกตัวทั่วถึงดีแล้ว พระพุทธเจ้า คือ ความรู้ ตื่น เบิกบาน จะอยู่คอยคุ้มครอง ไม่ให้สิ่งไม่ดีเข้ามากล้ำกรายชีวิตได้ หากทำสติได้มากเข้า ความไม่ทุกข์ก็จะเกิดขึ้นกับชีวิต ชีวิตจะพบแต่ความสุขง่ายๆโดยไม่ต้องสิ้นเปลืองทรัพย์สินและทรัพยาการไปแลกเปลี่ยน ซื้อหาความสุขแต่ประการใด นี่คือบุญที่มีจริงพิสูจน์ได้จริง

ส่วนเรื่องบาปต้องยกยอดไปคุยในรายละเอียดกันวันต่อไป แต่ให้หลักการไว้ว่า ถ้าใจเศร้าหมอง อึดอัดขัดเคืองเพราะทำชั่ว พูดชั่ว และคิดชั่ว นั่นคือ บาป เกิดขึ้นแล้วไม่จำกัดเวลาและสถานที่ การสนทนาธรรมยุติลงในเวลาประมาณบ่ายสามโมงกว่าๆ เจ้าภาพมีอาหารร้อนอาหารว่างเลี้ยงดูอย่างอิ่มหนำ ทุกคนต่างกลับบ้าน ด้วยการอิ่มธรรม อิ่มบุญ อิ่มท้อง และอิ่มใจ

วงสนทนาธรรมกลุ่มของผู้ใฝ่ธรรมเกิดขึ้นแล้วสองครั้งในเวลาสามสัปดาห์ นับว่าเป็นสิ่งมหัศจรรย์ของ Fairbanks ดินแดนที่ชุ่มฉ่ำไปด้วยแม่น้ำ หิมะ และน้ำแข็ง แต่ทว่าแห้งแล้งจากพระสงฆ์เป็นอย่างยิ่ง

วงสนทนาธรรมจะขยายกว้างขึ้นหรือแคบลง ไม่ใช่เรื่องที่น่าวิตกวิจารณ์แต่อย่างใด แต่ที่แน่ๆคือ วงสนทนาธรรมได้ตั้งขึ้นแล้ว พระพุทธเจ้าตรัสว่า การสนทนาธรรมเป็นมงคลอันสูงสุด กลุ่มผู้ใฝ่ธรรมชาวFairbanks ได้ร่วมกันกระทำสิ่งที่เป็นมงคลตามที่พระพุทธเจ้าได้ตรัสไว้แล้วถึงสองครั้งสองคราวภายในเวลาไม่ถึงหนึ่งเดือน

ดร. พระมหาจรรยาสุทธิญาโณ

เจ้าอาวาสวัดลอยฟ้า ( Sky temple no boundary )