อาสาฬหบูชา
วันอาสาฬหบูชา แปลว่า วันบูชาในเดือนแปด ตามปกติชาวพุทธจะทำการบูชากันปีละสามครั้งคือ การบูชาในเดือนสาม การบูชาในเดือนหก และการบูชาในเดือนแปด
การบูชาในเดือนสามเรียกว่ามาฆบูชา มีเหตุการณ์สำคัญที่จะต้องบูชาเพราะเป็นวันที่พระอรหันต์ประชุมพร้อมกันเพื่อเฝ้าองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าโดยมิได้นัดหมาย ชาวพุทธมักจะเรียกวันนี้ว่า เป็นวันพระสงฆ์ตามเหตุการณ์ที่ปรากฏ
ก
ารบูชาในเดือนหกเรียกว่า วันวิสาขบูชา มีเหตุการณ์สำคัญที่ควรรำลึกถึงและบูชา คือเป็นวันคล้ายวันประสูติ ตรัสรู้ และปรินิพพาน ขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
การบูชาในเดือนแปดเรียกว่า วันอาสาฬหบูชา มีเหตุการณ์สำคัญบังเกิดขึ้นคือเป็น วันที่พระพุทธเจ้าทรงแสดง พระปฐมเทศนาที่ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน เมืองพาราณสี แก่ปัญจวัคคีย์ ประกอบไปด้วย พระโกณฑัญญะ พระวัปปะ พระภัททิยะ พระมหานามะ และพระอัสสชิ
เมื่อองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแสดงพระธรรมจักกัปปวัตนสูตรจบลง พระโกณฑัญญะ ได้บรรลุธรรมเป็นพระโสดาบัน ได้ดวงตาเห็นธรรมว่า สิ่งใดสิ่งหนึ่งมีเหตุเป็นแดนเกิดเป็นธรรมดา สิ่งนั้นทั้งปวงล้วนดับไปเป็นธรรมดา
เมื่อพระโกณฑัญญะได้ดวงตาเห็นธรรมแล้ว องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสว่า อัญญาสิ วะตะ โภ โกณฑัญโญ แปลว่า โกณฑัญญะได้รู้แล้วหนอ ด้วยพระดำรัสนี้ ตั้งแต่บัดนั้นเป็นต้นมาพระโกณฑัญญะ จึงได้รับการเรียกขานในนามใหม่ว่า พระอัญญาโกณฑัญญะ ซึ่งแปลว่า พระโกณฑัญญะผู้รู้แล้ว
พระอัญญาโกณฑัญญะ นับว่า เป็นพระปฐมสาวกที่ฟังพระธรรมที่พระพุทธเจ้าตรัสรู้แล้วนำมาแสดงให้ฟังแล้วเข้าใจ จนเป็นที่แน่พระทัยของพระพุทธเจ้าว่าผู้ที่ฟังธรรมของพระองค์แล้วเข้าใจได้แจ่มแจ้งมีอยู่จริง
ภูมิชั้นแห่งปัญญาของมนุษย์ที่พระองค์ทรงพิจารณาไว้ว่า เสมือนดอกบัวสามเหล่านั้นมีอยู่จริง และในบรรดาบัวสามเหล่านั้นบัวเหล่าที่หนึ่งคือบัวพร้อมจะบานเมื่อได้รับแสงอาทิตย์ก็มีอยู่จริง
เมื่อพระอัญญาโกณฑัญญะได้บรรลุเป็นพระโสดาบันแล้ว ได้ขอบรรพชาอุปสมบทต่อหน้าพระพักตร์องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
พระองค์ประทานการบรรพชาอุปสมบทด้วยพระดำรัสว่า เธอจงเป็นภิกษุมาเถิด ธรรมอันเรากล่าวดีแล้ว เธอจงประพฤติพรหมจรรย์เพื่อทำที่สุดแห่งทุกข์โดยชอบเถิด
พระองค์ตรัสเพียงแค่นี้ พระอัญญาโกณฑัญญะได้เป็นพระภิกษุองค์แรกในพระพุทธศาสนา
วันอาสาฬหบูชาจึงเป็นวันเริ่มต้นสิ่งใหม่ๆ ในพระพุทธศาสนาถึงสามประการคือ เป็นวันที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงปฐมเทศนา เป็นวันเกิดขึ้นแห่งปฐมสาวกผู้เข้าถึงกระแสแห่งพระนิพพาน เป็นวันเกิดขึ้นแห่งปฐมภิกษุ และยังเป็นวันที่พระรัตนตรัย คือ พระพุทธเจ้า พระธรรม และพระสงฆ์ ครบถ้วนสมบูรณ์เป็นครั้งแรก
เมื่อชาวพุทธเห็นความสำคัญเช่นนี้ ย่อมพากันกระทำการบูชาพระรัตนตรัยด้วยอามิสบูชา คือดอกไม้ ธูปเทียน ด้วยการทำประทักษิณรอบพระอุโบสถ์ วิหาร เจดีย์ อันเป็นที่สถิตย์แห่งองค์พระปฏิมาหรือสัญญลักษณ์ที่เตือนให้ระลึกถึงพระรัตนตรัยอันเป็นเหตุให้ปลาบปลื้มปรีดาปราโมทย์และด้วยการปฏิบัติบูชา เช่น การเจริญสมาธิภาวนาเป็นต้น
นอกจากนี้พุทธศาสนิกชนยังพากันปฏิบัติดีปฏิบัติชอบตามอริยมรรคมีองค์แปดคือ ความเห็นถูกต้อง ความดำริถูกต้อง การพูดจาถูกต้อง การกระทำถูกต้อง การประกอบอาชีพถูกต้อง การทำความเพียรถูกต้อง การมีสติถูกต้อง และการมีสมาธิอย่างถูกต้อง
วันอาสาฬหบูชาเป็นวันประกาศความถูกต้องให้ดังก้องไปทั่วจักรวาฬที่เหล่ามนุษย์ยังคงได้ยินพระสุรเสียงแห่งความถูกต้องเหล่านั้นแม้เวลาจะผ่านไปนานแสนนาน ความถูกต้องดังกล่าวนี้ใครนำมาปฏิบัติอย่างครบถ้วนจะเป็นทางแห่งความพ้นจากทุกข์ทั้งปวงได้
ในวโรกาสแห่งวันสำคัญในพระพุทธศาสนานี้ขอเป็นกำลังใจให้ท่านสาธุชนทั้งหลายได้ปฏิบัติดีปฏิบัติชอบตามระบอบแห่งอริยมรรคมีองค์แปดหนทางอันประเสริฐจนเกิดความสงบร่มเย็นตามสมควรแก่ธรรมที่ได้ปฏิบัติแล้วนั้นทุกท่านทุกคนทุกทิพาและราตรีเทอญ
วัดพุทธธรรม เมืองวิลโลบรูค รัฐอิลลินอยส์
วันที่ 28 กรกฎาคม 2558
เวลา 16.52 น.
ดร.พระมหาจรรยา สุทฺธิญาโณ
เจ้าอาวาสวัดพุทธปัญญา, วัดพุทธธรรมและวัดลอยฟ้า
www.buddhapanya.org & www.skytemple.org
